อักษรธรรมล้านนา ตัวธัมม์ หรือ ตั๋วธรรม (ᨲ᩠ᩅᩫᨵᨾ᩠ᨾ᩼​ หรือ ᨲ᩠ᩅᩫᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩼) ตั๋วเมือง (ᨲ᩠ᩅᩫᨾᩮᩬᩥᨦ​; )

วรรค	อักษร		รูปตัวเชิง	ชื่ออักษร		ปริวรรตเป็นอักษรไทย		ปริวรรตเป็นอักษรละติน		สัทอักษร		ไตรยางศ์
				คำอ่าน	สัทอักษร	พยัญชนะต้น	ตัวสะกด	พยัญชนะต้น	ตัวสะกด	พยัญชนะต้น	ตัวสะกด
วรรค ก	ᨠ		◌᩠ᨠ	ก๋ะ	[kǎ]	ก	แม่กก	k	k	[k]	[k̚]	สูง
	ᨡ		◌᩠ᨡ	ข๋ะ	[xǎ], [kʰǎ]	ข	แม่กก	x, kh	k	[x], [kʰ]	[k̚]	สูง
	ᨢ[a]		—	ฃ๋ะ	[xǎ]	ฃ	แม่กก	x, kh	—	[x]	[k̚]	สูง
	ᨣ		◌᩠ᨣ	ก๊ะ	[ka᷇]	ค	แม่กก	k	k	[k]	[k̚]	ต่ำ
	ᨤ[a]		—	คะ, ฅะ	[xa᷇]	ฅ	แม่กก	x, kh	—	[x]	[k̚]	ต่ำ
	ᨥ		◌᩠ᨥ	ฆะ	[xa᷇], [kʰa᷇]	ฆ	แม่กก	x, kh	k	[x], [kʰ]	[k̚]	ต่ำ
	ᨦ		◌᩠ᨦ	งะ	[ŋa᷇]	ง	แม่กง	ng	ng	[ŋ]	[ŋ]	ต่ำ
2. วรรค จ	ᨧ		◌᩠ᨧ	จ๋ะ	[t͡ɕǎ]	จ	แม่กด	j, c	t	[t͡ɕ]	[t̚]	สูง
	ᨨ		-᩠ᨨ	ส๋ะ, ฉ๋ะ	[sǎ], [t͡ɕʰǎ]	ฉ	-	s, ch	—	[s], [t͡ɕʰ]	—	สูง
	ᨩ		-᩠ᨩ	จ๊ะ	[t͡ɕa᷇]	ช	แม่กด	j, c	t	[t͡ɕ]	[t̚]	ต่ำ
	ᨪ[a]		—	ซะ	[sa᷇]	ซ	แม่กด	s	t	[s]	[t̚]	ต่ำ
	ᨫ	, ,	-᩠ᨫ	ซะ, ชะ, ฌะ	[sa᷇], [t͡ɕʰa᷄]	ฌ	แม่กด	s, ch	t	[s], [t͡ɕʰa᷄]	[t̚]	ต่ำ
	ᨬ		-᩠ᨬ	ญะ (เสียงนาสิก)	[ɲa᷇]	ญ	แม่กน	ny, y	n	[ɲ], [j][b]	[n]	ต่ำ
3. วรรค ฏ	ᨭ		-᩠ᨭ	ระฏ๋ะ	[lǎ.tǎ]	ฏ, ฎ	แม่กด	t	t	[t]	[t̚]	สูง
	ᨮ	,	-᩠ᨮ , -ᩛ[c]	ระฐ๋ะ	[lǎ.tʰǎ]	ฐ	แม่กด	th	t	[tʰ]	[t̚]	สูง
	ᨯ		-᩠ᨯ	ระฑะ, ด๊ะ	[dǎ]	ฎ, ฑ, ด	แม่กด	d, th[d]	t	[d], [tʰ][d]	[t̚]	กลาง
	ᨰ		-᩠ᨰ	ระฒะ	[lǎ.tʰa᷇]	ฒ	แม่กด	th	t	[tʰ]	[t̚]	ต่ำ
	ᨱ		-᩠ᨱ	ระณะ	[lǎ.na᷇]	น	แม่กน	n	n	[n]	[n]	ต่ำ
4. วรรค ต	ᨲ		-᩠ᨲ	ต๋ะ	[tǎ]	ต	แม่กด	t	t	[t]	[t̚]	สูง
	ᨳ		-᩠ᨳ	ถ๋ะ	[tʰǎ]	ถ	แม่กด	th	t	[tʰ]	[t̚]	สูง
	ᨴ		-᩠ᨴ	ต๊ะ	[ta᷇]	ท	แม่กด	t	t	[t]	[t̚]	ต่ำ
	ᨵ		-᩠ᨵ	ธะ	[tʰa᷇]	ธ	แม่กด	th	t	[tʰ]	[t̚]	ต่ำ
	ᨶ		-᩠ᨶ	นะ	[na᷇]	น	แม่กน	n	n	[n]	[n]	ต่ำ
5. วรรค ป	ᨷ		-᩠ᨷ , -ᩝ	บ๋ะ [a]	[bǎ]	บ	แม่กบ	b	p	[b][e]	[p̚]	กลาง
			-᩠ᨷ	ป๋ะ[f]	[pǎ]	ป	แม่กบ	p	p	[p][f][9][10]	[p̚]	สูง[10][9]
	ᨸ[a][g]		–	ป๋ะ	[pǎ]	ป	แม่กบ	p	p	[p]	[p̚]	สูง
	ᨹ		-᩠ᨹ	ผ๋ะ	[pʰǎ]	ผ	-	ph	–	[pʰ]	–	สูง
	ᨺ[a]		–	ฝ๋ะ	[fǎ]	ฝ	-	f	–	[f]	–	สูง
	ᨻ		-᩠ᨻ , -ᩛ[c]	ป๊ะ	[pa᷇]	พ	แม่กบ	p	p	[p]	[p̚]	ต่ำ
	ᨼ[a]		–	ฟะ	[fa᷇]	ฟ	แม่กบ	f	p	[f]	[p̚]	ต่ำ
	ᨽ		-᩠ᨽ	ภะ	[pʰa᷇]	ภ	แม่กบ	ph	p	[pʰ]	[p̚]	ต่ำ
	ᨾ		-᩠ᨾ , -ᩜ	มะ	[ma᷇]	ม	แม่กม	m	m	[m]	[m]	ต่ำ
6. อวรรค	ᨿ		-᩠ᨿ	ญะ (เสียงนาสิก)	[ɲa᷇]	ย	แม่เกย	ny, y	–	[ɲ], [j][b]	–	ต่ำ
	ᩀ[a]		–	ยะ, อยะ	[jǎ]	อย	-	y	–	[j]	–	กลาง
	ᩁ[h]		-᩠ᩁ , -ᩕ	ระ, ละ, ฮะ	[la᷇]	ร, ล, ฮ	แม่กน	r,[i] l, h	n	[r],[d] [l],[d] [h]	[n]	ต่ำ
	ᩃ		-᩠ᩃ​ , -ᩖ	ละ	[la᷇]	ล	แม่กน	l	n	[l]	[n]	ต่ำ
	ᩅ		-᩠ᩅ	วะ	[wa᷇]	ว	แม่เกอว	w	–	[w]	–	ต่ำ
	ᩆ		-᩠ᩆ	ศ๋ะ	[sǎ]	ศ	แม่กด	s	t	[s]	[t̚]	สูง
	ᩇ		-᩠ᩇ	ษ๋ะ	[sǎ]	ษ	แม่กด	s	t	[s]	[t̚]	สูง
	ᩈ		-᩠ᩈ , -ᩞ	ส๋ะ	[sǎ]	ส	แม่กด	s	t	[s]	[t̚]	สูง
	ᩉ		-᩠ᩉ	หะ	[hǎ]	ห	-	h	–	[h]	–	สูง
	ᩊ		-᩠ᩊ	ฬะ	[la᷇]	ฬ	แม่กน	l	n	[l]	[n]	ต่ำ
	ᩋ	,	-ᩬ	อ๋ะ	[ʔǎ]	อ	-	–	–	[ʔ]	–	กลาง
	ᩌ[a]		–	ฮะ	[ha᷇]	ฮ	-	h	–	[h]	–	ต่ำ

ฝึกเขียนอักษรล้านนา | หอศิลปะมรดกกวีล้านนา

ฝึกเขียนอักษรล้านนา

ᨠ

ฝึกเขียนอักษรธรรมล้านนา ᨲ᩠ᩅᩫᨵᩢᨾ᩠ᨾ᩼

ฝึกเขียนอักษรธรรมล้านนา

ใช้ปุ่ม "ก่อนหน้า" และ "ถัดไป" เพื่อเลือกพยัญชนะ

พยัญชนะปัจจุบัน:

-

สีปากกา:

ขนาดเส้น: 18px

ประวัติศาสตร์อันรุ่งโรจน์ของวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร ปูชนียสถานคู่เมืองลำพูน

 

Cr. ภาพจาก Travel 360

          ประวัติศาสตร์อันรุ่งโรจน์ของวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร ปูชนียสถานคู่เมืองลำพูน

วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร ตั้งตระหง่านใจกลางเมืองลำพูน เป็นปูชนียสถานสำคัญและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวล้านนามาอย่างยาวนานนับพันปี ประวัติศาสตร์แห่งนี้เริ่มต้นขึ้นในราวพุทธศตวรรษที่ 17 โดยพระเจ้าอาทิตยราช กษัตริย์แห่งอาณาจักรหริภุญชัย ผู้ทรงสถาปนาพระบรมธาตุเจดีย์ขึ้นเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ตามตำนานที่เล่าขานสืบต่อกันมา บริเวณที่ตั้งขององค์พระธาตุในปัจจุบัน เดิมเป็นพระราชฐานของพระเจ้าอาทิตยราช และมีเรื่องราวปาฏิหาริย์เกี่ยวกับฝูงกาที่มาขัดขวางการสร้างห้องบังคน (ห้องน้ำ) ของพระองค์ จนกระทั่งได้มีการค้นพบพระบรมสารีริกธาตุ ณ สถานที่แห่งนั้น พระเจ้าอาทิตยราชจึงทรงมีพระราชศรัทธาอย่างแรงกล้า สละพื้นที่ในพระราชวังของพระองค์เพื่อสร้างพระเจดีย์ครอบพระบรมสารีริกธาตุไว้

      การก่อสร้างและสถาปัตยกรรมในยุคแรก      

พระเจดีย์องค์เดิมที่สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอาทิตยราชนั้น สันนิษฐานว่ามีลักษณะเป็นสถูปทรงปราสาทสี่เหลี่ยม ก่อด้วยศิลาแลง ซึ่งเป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะขอมที่แพร่หลายในยุคนั้น ภายในองค์เจดีย์เป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุส่วนต่างๆ ได้แก่ พระธาตุกระหม่อม พระธาตุกระดูกอก พระธาตุกระดูกนิ้วมือ และพระธาตุย่อยอีกเต็มบาตรหนึ่ง

      การบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งสำคัญและการเปลี่ยนแปลงสู่เจดีย์ทรงลังกา      

วัดพระธาตุหริภุญชัยได้รับการทำนุบำรุงและบูรณปฏิสังขรณ์โดยกษัตริย์ผู้ครองนครในยุคต่อๆ มาหลายพระองค์ การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญเกิดขึ้นในสมัยพญามังรายมหาราช ปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรล้านนา หลังจากที่ทรงยึดเมืองหริภุญชัยได้ พระองค์ได้โปรดเกล้าฯ ให้บูรณะองค์พระธาตุ โดยเปลี่ยนแปลงรูปแบบจากทรงปราสาทแบบขอมให้เป็นเจดีย์ทรงกลมแบบลังกา ซึ่งเป็นรูปแบบที่นิยมในสมัยนั้น

ต่อมาในสมัยของพระเจ้าแสนเมืองมา และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในรัชสมัยของพระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งล้านนา ในราวปี พ.ศ. 1990 ได้มีการบูรณะครั้งใหญ่ โดยทรงก่อพระเจดีย์ให้สูงใหญ่และงดงามขึ้นดังที่ปรากฏในปัจจุบัน คือ เป็นเจดีย์สีทองอร่ามทรงระฆังคว่ำแบบลังกา ตั้งอยู่บนฐานปัทม์ย่อเก็จ มีสัตติบัญชร (รั้วเหล็กและทองเหลือง) ล้อมรอบ 2 ชั้น ความสูงขององค์พระธาตุจากฐานถึงยอดฉัตรในปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 46 เมตร

      ปูชนียวัตถุและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ภายในวัด      

นอกเหนือจากองค์พระบรมธาตุเจดีย์แล้ว ภายในวัดพระธาตุหริภุญชัยยังมีปูชนียวัตถุและสถาปัตยกรรมที่สำคัญและงดงามอีกมากมาย อาทิ:

          วิหารหลวง:       เป็นวิหารขนาดใหญ่ที่สร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นสถานที่ประกอบศาสนกิจ ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางต่างๆ หลายองค์

          ซุ้มประตูโขง:       เป็นซุ้มประตูทางเข้าวัดที่เก่าแก่และมีความวิจิตรงดงาม สร้างด้วยอิฐถือปูนประดับลวดลายปูนปั้น เป็นฝีมือช่างโบราณสมัยศรีวิชัย ด้านหน้ามีสิงห์ใหญ่คู่หนึ่งยืนสง่า

          พระสุวรรณเจดีย์ (เจดีย์ปทุมวดี):       ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกขององค์พระธาตุ สร้างขึ้นโดยพระนางปทุมวดี อัครมเหสีของพระเจ้าอาทิตยราช มีลักษณะเป็นเจดีย์ทรงสี่เหลี่ยม คล้ายกับเจดีย์กู่กุด (วัดจามเทวี)

          หอกังสดาล:       เป็นหอสูงสองชั้น ใช้สำหรับแขวนกังสดาลขนาดใหญ่ ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์อีกอย่างหนึ่งของวัด

วัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหารไม่เพียงแต่เป็นศูนย์กลางแห่งศรัทธาของชาวลำพูนและพุทธศาสนิกชนทั่วประเทศ แต่ยังเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรมอันล้ำค่าที่สะท้อนให้เห็นถึงความรุ่งเรืองของอาณาจักรหริภุญชัยและล้านนาในอดีต ในทุกๆ ปีช่วงวันเพ็ญเดือน 6 จะมีการจัดงานประเพณีสรงน้ำพระธาตุ ซึ่งเป็นงานบุญที่ยิ่งใหญ่และดึงดูดผู้คนจากทั่วทุกสารทิศให้เดินทางมาสักการะองค์พระธาตุเพื่อความเป็นสิริมงคลสืบไป