คำอู้บ่าว-สาว
แบบสมัยโบราณ
คำอู้บ่าว-สาว
สมัยโบราณไจ๊กั๋นสมัยก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง มาสุดเสี้ยงกั๋นเมื่อปี๋ พ.ศ. ๒๔๙๐ ซึ่งผู้เขียนได้ไปค้นต้นฉบับจากพ่ออุ๊ยมูล หลวงอ้าย
นักค่าวอาวุ
โสของอำเภอสันป่าตอง เพื่อหวังจะนำมาให้ลูกหลานและผู้สนใจ๋ได้อ่านศึกษา ว่าใน
ยุคหนึ่งของคนเมืองเหนือเฮา
เกยมีประเพณี-วัฒนธรรมและวิถีชีวิตที่ดีงาม
นับว่าคนเมืองเหนือเฮาเป๋นเมืองศรีกวีแก้ว เฮาจะฮู้ได้จากกำค่าว-กำเครือก๋ารอู้บ่าว-สาวนี่เอง
บ่าวหรือหนุ่มสมัยก่อนจะไปถึงบ้านสาว จะเดินลัดเลาะไปต๋ามทางล้อทางเกวียนเพราะ
ว่าสมัยนั้นยังบ่มีถนนหนทาง โดยบ่าวก็จะจ๊อยจะซอกั๋นไปเลื่อยๆก่อนจะถึงบ้านสาว
พอไปถึงบ้านสาว ก็จะขึ้นไปนั่งตี้ใกล้เสาแหล่งหมาฮิมหัวคันได
บ่าวจะอู้ว่า....สาวเหยสาว อ้ายขอนั่งหนี้สักตั๋ว ขอหนัวหนี้สักวา กันอ้ายเปิ้นมาบ่หล้าง
จะด่ากาน่อ
สาวจะอู้ว่า......นั่งเต๊อะนั่งเต๊อะบ่ไจ้ตี้ไผ ตี้หัวคันไดตี้นอนหมาโก้ง นั่งเต๊อะนั่งเต๊อะหื้อ
ตั๊ดโต๋ง ฟากจะไหลลงโต๋งจะไหลข้อน
บ่าวจะอู้ว่า......สาวเหยเดิกมามอกอี้ปี้น้อยปี้หนาน หลานท่านสมภารหยังบ่มาเฝ้า
สาวจะฮู้ว่า.....บ่มีปี้น้อยปี้อ้ายนายหนาน เป๋นสาวมานานยังหาบ่ได้
บ่าวจะอู้ว่า....ก่ออ้ายบ้านเหนือตี้เครือบ่าฟักเปิ้นมานั่งตั๊กอู้กั๋นตึงวัน มีวันหนึ่งนั้นต๋ามข้า
ไปหัน เปิ้นมาตึงวันปิ๊กปอจะแจ้ง ปิ๊กปอจะแจ้ง
สาวจะอู้ว่า....บ้านเหนือนั้นกา เหนือก่อหนองไคร้ ใต้ก่อสบหาร
โต้งต้อมป่าลานเซาะ
แล้วบ่ได้
บ่าจะอู้ว่า....เหนือก่อว่าวก วันตกก่อว่าจะเอา ท่าก๋านดอนเปา ร้อยสั่งปันสั่ง
สาวจะอู้ว่า....บ่หมีกันมีจะเอาแต่เมินแต่เนิ้นแต่เก่า บ่ล่ะตั๋วเฒ่าเต้าฮอดบ่าเด่ว
บ่าวจะอู้ว่า....จ๋าตี้บ่ได้บ่สองก่อสาม จ๋าตี้บ่ตามบ่สี่ก่อห้า บทบ่มีผ่อมาตังข้า ผ่อมาตัง
บ่าวเพ้นา อ้ายเขาก่อจ้าดเคิ้น
สาวจะอู้ว่า....เคิ้นเปิ้นมีตี้ค้าง ฮ้างเปิ้นมีตี้เขิน ตี้ผะเลินเปิ้นมีตี้ก่าย ตุ้มผ้าลายเปิ้นมีตี้อุ่น
บ่าวจะอู้ว่า....เคิ้นบ่มีตี้ค้าง ฮ้างบ่มีตี้เปี๋ย สายโลเปียบ่มีตี้ห้อย
สาวจะอู้ว่า....ก่อเอ้ยตั๋วนั้นละเป๋นของไผ เป๋นไผคนใดมาฮับหาบห้อ
บ่าวจะอู้ว่า....เอ้ยตี้ไหนขอบอกไขมาเป๋นตั๋ว คัวมาเป๋นไม้
จุคนบ่ได้ใจ๋ดี
สาวจะอู้ว่า...ก่อเอ้ยติ๊บเอ้ยจั๋น เอ้ยปันเอ้ยเขียว เอ้ยบ้านเดียวตี้เขาบ่ฮู้
บ่าวจะอู้ว่า....บ้านเดียวนั้นและข้าบ่เอาเขา เขาจุ๊ข้าเมาเขาบ่เอาข้า
สาวจะอู้ว่า....มีแล้วหาว่าบ่หมีผ่อสีก่อฮู้ ตี๋นผมปอหลู้ใบคา เปิ้นมีกู้ซ้อนกู้อ้อนกะหลา
เหมือนต๋องปันยากีกแล้วก่อแน่น กีกแล้วก่อแน่น
บ่าวจะอู้ว่า....กันมีจะเอามาตวยจะเกล้าผมมวยเหมือนเงี้ยวปู่ส่าง ก๋ำลังจะเซาะก๋ำลังจะ
หา มีไหนพ่องกา คนค้าเหมือนเขิ้น (คนเคิ้นเหมือนข้า)
สาวจะอู้ว่า....สาวบ้านนี้ก่อเคิ้นเหมือนกั๋น เคิ้นเป๋นหมู่อยู่กั๋นเป๋นก๋อง เหมือนโข่ไหล
นองเดือนแปดเดือนเก้า
บ่าวจะอู้ว่า....สาวบ้านหนี้เจ้าของเปิ้นมี เจ้าตี้เปิ้นอ่วง กันอ้ายไปลวงกลั๋วอ้ายเปิ้นด่า
สาวจะอู้ว่า....บ่มีสักนิดบ่ติดสักหนาน เป๋นของสาธารบ่าลานวัดห่าง ต๋ามใจ๋จาวบ้านจะ
ขว้างกิ๋นหน่วย
บ่าวจะอู้ว่า....เจ้าของเปิ้นปานบ่าลานเปิ้นปลูก หูกเปิ้นตอบ่าล้อเปิ้นใส่ ไก่เปิ้นจนกลั๋ว
คนเปิ้นโห่
สาวจะอู้ว่า...บ่าวนี้เจ้าของเปิ้นมี นาทีเปิ้นตกกะหลกเปิ้นไห่ ไก่เปิ้นจนก่อคนเปิ้นใส่
บ่าวจะอู้ว่า...ตั๋วข้านี้บ่มีตี้ไหน เปิ้นเล่าลือไปว่าบ่าวเคิ้นบ้าน เป๋นบ่าวเคิ้นบ้าน
สาวจะอู้ว่า...เคิ้นจั้งมันเต๊อะ เคิ้นบ่เอาสาว
เคิ้นสิบเคิ้นซาว
เคิ้นต๋ายจั้งอ้าย ๆ
บ่าวจะอู้ว่า...เคิ้นบ่มีตี้ค้าง ฮ้างบ่มีตี้แขวน สาวเปิ้นยังแควนเปิ้นฮู้ตี้ได้
สาวจะอู้ว่า...ไปยังแควนตี้ไหน เคิ้นก่อเคิ้นเขินก่อเขิน เป๋นสาวมาเมินนึกว่าบ่ได้
บ่าวจะอู้ว่า...เคิ้นตังนี้เปิ้นมีตี้ค้าง ฮ้างมีตี้เอา
เสเรเมาเปิ้นมีตี้เอื้อจ้าดเจื้อเปิ้นก่อตึงงาม
สาวจะอู้ว่า...ถ้าเปิ้นมีแล้วตึงบ่นั่งหาว จะไว้ผมยาวหื้อลูกเปี๋ยเล่น กลั๋วเปิ้นมีแล้วมาจุ๊
สาวจี๋ เจ้าของเปิ้นมีป้อยมาด่าเจ้า
บ่าวจะอู้ว่า...กันมีหนึ่งแล้วตึงบ่แอมหลาย กิ๋นปล๋าบ่ดายข้ากลั๋วเป๋นก้างข้ากลั๋วเป๋นด้อย
สาวจะอู้ว่า...เอ้ยตั๋วนั้นล่ะเป๋นของไผ เป๋นไผคนใดมาฮับหมากเหมี้ยง
บ่าวจะอู้ว่า...เอ้ยตี้ไหนขอไขบอกข้า จะก๋ำแขนมาสะต๊กสะย้าน
สาวจะอู้ว่า..ก่อเอ้ยบ้านเหนือตี้เครือบ่าฟัก ก่อคนตี้ตั๊กแก่เฒ่ามาเติง กันมาฮอดแล้วเว
ลามาเถิง มอกสมกวรเปิงเดือนแปดเดือนเก้า
บ่าวจะอู้ว่า...บ้านเหนือนั้นกา เดิมออนก่อนนั้นหากแม่นขาถง บ่าเด่วไกล๋โซงตึงเปิ้น
ตึงข้า
เรียบเรียงโดยนายถนอม ปาจา
ครูภูมิปัญญาไทยรุ่นที่๗สาขาภาษาและวรรณกรรม.
